Ενημερωθείτε και γίνετε μέλος
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Εκλογικοί Νόμοι 1974 - 2023
Παρακάτω θα βρείτε μια σύντομη περιγραφή της βασικής εκλογικής νομοθεσίας από το 1974 και έπειτα. Πατήστε πάνω στην εκλογική αναμέτρηση για να δείτε την νομοθεσία και το σύστημα με το οποίο διεξήχθει.
ΕΚΛΟΓΕΣ 1974 - Ν.Δ. 65/1974
Οι ελληνικές βουλευτικές εκλογές του 1974 ήταν οι πρώτες μετά τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών. Προκηρύχθηκαν από την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στις 17 Νοεμβρίου 1974, και διεξήχθησαν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν.Δ. 65/1974 που είχε εκδώσει η κυβέρνηση πριν τις εκλογές. Η κατανομή των 300 εδρών της ελληνικής βουλής γινόταν σε τρεις κατανομές:
A' Κατανομή: Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων διαιρούντο με τον αριθμό των βουλευτικών εδρών κάθε περιφέρειας. Το πηλίκο της διαιρέσεως, στο οποίο δε λαμβάνονταν υπόψη τα κλάσματα, αποτελούσε το εκλογικό μέτρο. Το άθροισμα των ψήφων κάθε συνδυασμού διαιρούνταν με το εκλογικό μέτρο και κάθε συνδυασμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές και το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Μεμονωμένη υποψηφιότητα θεωρούνταν επιτυχούσα, αν λάμβανε ψήφους ίσες ή ανώτερες από το εκλογικό μέτρο. Στις μονοεδρικές περιφέρειες η έδρα παραχωρείτο στον υποψήφιο που έρχεται πρώτος σε ψήφους από τον πρώτο συνδυασμό.
Έγκυρα ψηφοδέλτια / Έδρες περιφέρειας = Εκλογικό μέτρο
Ψήφοι συνδυασμού / Εκλογικό μέτρο = Έδρες κόμματος
Β' Κατανομή: Στην Β’ κατανομή συμμετείχαν α) τα κόμματα που είχαν συγκεντρώσει το 17% των εγκύρων ψηφοδελτίων στην επικράτεια, β) συνασπισμοί δύο κομμάτων που είχαν τουλάχιστον το 25%, και γ) Συνασπισμοί περισσοτέρων από δύο κομμάτων που είχαν τουλάχιστον το 30% των ψήφων. Σε κάθε μείζονα περιφέρεια αθροιζόταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν τα κόμματα και οι συνασπισμοί της Β' Κατανομής και το άθροισμα αυτό διαιρούνταν δια του αριθμού των αδιάθετων εδρών της συγκεκριμένης μείζονος περιφέρειας. Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο. Αυτό στη συνέχεια διαιρούνταν με τις ψήφους των συνδυασμών που συμμετείχαν στη Β' Κατανομή και οι έδρες παραχωρούνταν στους συνδυασμούς ανάλογα το πόσες φορές το εκλογικό μέτρο περιεχόνταν στην εκλογική τους δύναμη.
Έγκυρα ψηφοδέλτια / Αδιάθετες έδρες περιφέρειας = Εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Ψήφους = Έδρες
Γ' Κατανομή: Οι τυχόν αδιάθετες έδρες από την Β' Κατανομή παραχωρούνταν στο κόμμα ή το συνασπισμό κομμάτων που πλειοψηφούσε σε όλη την επικράτεια.
ΕΚΛΟΓΕΣ 1977 - Ν. 626/1977
Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές της 20ης Νοεμβρίου 1977 διεξήχθησαν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν. 626/1977 που είχε ψηφίσει η Βουλή λίγο πριν τις εκλογές.
Α' Κατανομή: Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων διαιρούνταν με τον αριθμό των βουλευτικών εδρών κάθε περιφέρειας προσαυξημένο κατά μία (η ρήτρα του +1). Το πηλίκο της διαιρέσεως, στο οποίο δε λαμβάνονταν υπόψη τα κλάσματα, αποτελούσε το εκλογικό μέτρο της περιφέρειας. Το άθροισμα των ψήφων κάθε συνδυασμού διαιρούνταν με το εκλογικό μέτρο και ο κάθε συνδυασμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές και το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Μεμονωμένη υποψηφιότητα θεωρούνταν επιτυχούσα, αν λάμβανε ψήφους ίσες ή ανώτερες από το εκλογικό μέτρο. Στις μονοεδρικές περιφέρειες η έδρα παραχωρούνταν στον υποψήφιο που ερχόταν πρώτος σε ψήφους από τον πρώτο συνδυασμό.
Έγκυρα ψηφοδέλτια / Έδρες περιφέρειας +1 = Εκλογικό μέτρο
Ψήφοι συνδυασμού / Εκλογικό μέτρο = Έδρες κόμματος
Β' Κατανομή: Στη Β' Κατανομή συμμετείχαν τα κόμματα που είχαν συγκεντρώσει το 17% των εγκύρων ψηφοδελτίων στην επικράτεια, οι συνασπισμοί δύο κομμάτων που είχαν τουλάχιστον το 25% και οι συνασπισμοί περισσοτέρων από δύο κομμάτων που είχαν το 30%. Σε κάθε μείζονα περιφέρεια αθροιζόταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν τα κόμματα και οι συνασπισμοί της Β' Κατανομής και το άθροισμα αυτό διαιρούνταν δια του αριθμού των αδιάθετων εδρών. Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο. Αυτό στη συνέχεια διαιρούνταν με τις ψήφους των συνδυασμών που συμμετείχαν στη Β' Κατανομή και οι έδρες παραχωρούνταν στους συνδυασμούς ανάλογα το πόσες φορές το εκλογικό μέτρο περιεχόταν στην εκλογική τους δύναμη.
Σύνολο έγκυρων ψηφοδελτίων κομμάτων και συνασπισμών περιφέρειας / Αδιάθετες έδρες περιφέρειας = Εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Ψήφοι συνδυασμών = Έδρες
Γ' Κατανομή: Οι τυχόν αδιάθετες έδρες από την Β' Κατανομή παραχωρούνταν στο κόμμα ή το συνασπισμό κομμάτων που πλειοψηφούσε σχετικώς σε όλη την επικράτεια.
Έδρες Επικρατείας: Στην κατανομή των 12 εδρών επικρατείας μετείχαν μόνο τα κόμματα ή οι συνασπισμοί της Β' Κατανομής. Τα έγκυρα ψηφοδέλτια που είχε λάβει κάθε κόμμα ή συνασπισμός σε όλη την επικράτεια αθροίζονταν και διαιρούνταν δια του 12. Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο με το οποίο διαιρούνταν η εκλογική δύναμη κάθε κόμματος ή συνασπισμού. Κάθε κόμμα ή συνασπισμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Οι τυχόν αδιάθετες έδρες παραχωρούνταν στα κόμματα ή τους συνασπισμούς με το μεγαλύτερο κατά σειρά αχρησιμοποίητο υπόλοιπο εκλογικής δύναμης.
Άθροισμα έγκυρων ψηφοδελτίων επικράτειας / 12 έδρες = Εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Συνολικοί ψήφοι κόμματος = Έδρες επικρατείας
ΕΚΛΟΓΕΣ 1981 - Π.Δ. 895/1981
Οι βουλευτικές εκλογές της 18 Νοεμβρίου 1981 διεξήχθησαν βάσει του Π.Δ. 895/1981, το οποίο ήταν σχεδόν όμοιο με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν. 626/1977. Η διαφορά αφορούσε την αύξηση του αριθμού των υποψηφίων που μπορούσε να παρουσιάσει ένα κόμμα σε μία εκλογική περιφέρεια.
Α' Κατανομή: Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων διαιρούνταν με τον αριθμό των βουλευτικών εδρών κάθε περιφέρειας προσαυξημένο κατά μία (η ρήτρα του +1). Το πηλίκο της διαιρέσεως, στο οποίο δε λαμβάνονταν υπόψη τα κλάσματα, αποτελούσε το εκλογικό μέτρο της περιφέρειας. Το άθροισμα των ψήφων κάθε συνδυασμού διαιρούνταν με το εκλογικό μέτρο και ο κάθε συνδυασμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές και το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Μεμονωμένη υποψηφιότητα θεωρούνταν επιτυχούσα, αν λάμβανε ψήφους ίσες ή ανώτερες από το εκλογικό μέτρο. Στις μονοεδρικές περιφέρειες η έδρα παραχωρούνταν στον υποψήφιο που ερχόταν πρώτος σε ψήφους από τον πρώτο συνδυασμό.
Έγκυρα ψηφοδέλτια / Έδρες περιφέρειας +1 = Εκλογικό μέτρο
Ψήφοι συνδυασμού / Εκλογικό μέτρο = Έδρες κόμματος
Β' Κατανομή: Στη Β' Κατανομή συμμετείχαν τα κόμματα που είχαν συγκεντρώσει το 17 % των εγκύρων ψηφοδελτίων στην επικράτεια, οι συνασπισμοί δύο κομμάτων που είχαν τουλάχιστον το 25 % και οι συνασπισμοί περισσοτέρων από δύο κομμάτων που είχαν το 30 %. Σε κάθε μείζονα περιφέρεια αθροιζόταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν τα κόμματα και οι συνασπισμοί της Β' Κατανομής και το άθροισμα αυτό διαιρούνταν δια του αριθμού των αδιάθετων εδρών της συγκεκριμένης περιφέρειας. Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο. Αυτό στη συνέχεια διαιρούνταν με τις ψήφους των συνδυασμών που συμμετείχαν στη Β' Κατανομή και οι έδρες παραχωρούνταν στους συνδυασμούς ανάλογα το πόσες φορές το εκλογικό μέτρο περιεχόταν στην εκλογική τους δύναμη.
Σύνολο έγκυρων ψηφοδελτίων κομμάτων και συνασπισμών περιφέρειας / Αδιάθετες έδρες περιφέρειας = εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Ψήφους συνδυασμών = Έδρες
Γ' Κατανομή: Οι τυχόν αδιάθετες έδρες από την Β' Κατανομή παραχωρούνταν στο κόμμα ή το συνασπισμό κομμάτων που πλειοψηφούσε σχετικώς σε όλη την επικράτεια.
Έδρες Επικρατείας: Στην κατανομή των 12 εδρών επικρατείας μετείχαν μόνο τα κόμματα ή οι συνασπισμοί της Β' Κατανομής. Τα έγκυρα ψηφοδέλτια που είχε λάβει κάθε κόμμα ή συνασπισμός σε όλη την επικράτεια αθροίζονταν και διαιρούνταν δια του 12. Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο με το οποίο διαιρούνταν η εκλογική δύναμη κάθε κόμματος ή συνασπισμού. Κάθε κόμμα ή συνασπισμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Αδιάθετες έδρες παραχωρούνταν στα κόμματα ή τους συνασπισμούς με το μεγαλύτερο κατά σειρά αχρησιμοποίητο υπόλοιπο εκλογικής δύναμης.
Άθροισμα έγκυρων ψηφοδελτίων επικράτειας / 12 έδρες = Εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Συνολικοί ψήφοι κόμματος = Έδρες επικρατείας
ΕΚΛΟΓΕΣ 1985 – N. 1224/1981, Ν. 1516/1985
Οι βουλευτικές εκλογές του 1985 έγιναν στις 2 Ιουνίου. Το κατώτατο ηλικιακό όριο για τη συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία ορίστηκε στα 18 έτη με τον Ν. 1224/1981. Ενα χρόνο μετά, με τον Ν. 1303, καταργήθηκε ο σταυρός προτίμησης και καθιερώθηκε η «λίστα». Η τροποποίηση της εκλογικής νομοθεσίας ολοκληρώθηκε με τον Ν. 1516/1985.
Α' Κατανομή: Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων διαιρούνταν με τον αριθμό των βουλευτικών εδρών κάθε περιφέρειας προσαυξημένο κατά μία (η ρήτρα του +1). Το πηλίκο της διαιρέσεως, στο οποίο δε λαμβάνονταν υπόψη τα κλάσματα, αποτελούσε το εκλογικό μέτρο της περιφέρειας. Το άθροισμα των ψήφων κάθε συνδυασμού διαιρούνταν με το εκλογικό μέτρο και ο κάθε συνδυασμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές και το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Μεμονωμένη υποψηφιότητα θεωρούνταν επιτυχούσα, αν λάμβανε ψήφους ίσες ή ανώτερες από το εκλογικό μέτρο. Στις μονοεδρικές περιφέρειες η έδρα παραχωρούνταν στον υποψήφιο που ερχόταν πρώτος σε ψήφους από τον πρώτο συνδυασμό.
Έγκυρα ψηφοδέλτια / Έδρες περιφέρειας +1 = Εκλογικό μέτρο
Ψήφοι συνδυασμού / Εκλογικό μέτρο = Έδρες κόμματος
Β' Κατανομή: Στη Β' Κατανομή καταργήθηκε το όριο του 17% και μετείχαν όλα τα κόμματα και οι συνασπισμοί. Σε κάθε μείζονα περιφέρεια αθροιζόταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν τα κόμματα και οι συνασπισμοί και το άθροισμα αυτό διαιρούνταν δια του αριθμού των αδιάθετων εδρών της συγκεκριμένης περιφέρειας. Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο. Αυτό στη συνέχεια διαιρούνταν με τις ψήφους κομμάτων και συνδυασμών και οι έδρες παραχωρούνταν ανάλογα το πόσες φορές το εκλογικό μέτρο περιεχόταν στην εκλογική τους δύναμη.
Έγκυρα ψηφοδέλτια κομμάτων και συνασπισμών περιφέρειας / Αδιάθετες έδρες = Εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Ψήφους Κομμάτων = Έδρες
Γ' Κατανομή: Οι τυχόν αδιάθετες έδρες από την Β' Κατανομή παραχωρούνταν στο κόμμα ή το συνασπισμό κομμάτων που πλειοψηφούσε σχετικώς σε όλη την επικράτεια.
Έδρες Επικρατείας: Η κατανομή των εδρών γινόταν ως εξής: αθροιζόταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων που πήραν σ’ ολόκληρη την επικράτεια όλα τα κόμματα και οι συνασπισμοί που μετείχαν στις εκλογές και το άθροισμά τους διαιρούνταν με τον αριθμό 12. Το πηλίκο της διαίρεσης, παραλείποντας το κλάσμα, αποτελούσε το εκλογικό μέτρο, με το οποίο διαιρούνταν η εκλογική δύναμη κάθε κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων σε ολόκληρη την επικράτεια. Κάθε κόμμα ή συνασπισμός έπαιρνε τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Οι έδρες που έπαιρνε κάθε κόμμα, ή συνασπισμός καταλαμβάνονταν από τους υποψηφίους του σύμφωνα με τη σειρά που οι υποψήφιοι αυτοί έχουν προταθεί και ανακηρυχθεί.
Άθροισμα ψηφοδελτίων επικράτειας / 12 έδρες = Εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Συνολικοί ψήφοι κόμματος = Έδρες επικρατείας
ΕΚΛΟΓΕΣ 1989 Α – Ν. 1847/1989
Οι βουλευτικές εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989 διεξήχθησαν με το Νόμο 1847/1989 (παραλλαγή της απλής αναλογικής), ο οποίος ίσχυσε και για τις εκλογές της 5 Νοεμβρίου 1989 και της 8 Απρίλη 1990. Κάποιες αλλαγές που έγιναν από τον προηγούμενο εκλογικό νόμο ήταν οι εξής: α) Η χώρα από 9 μείζονες περιφέρειες χωρίστηκε σε 13, β) Τα μικρά κόμματα που συγκέντρωναν το 1% ή 2% των ψήφων σε εθνικό επίπεδο και δεν έπαιρναν έδρα από τις Α' και Β' Κατανομές, δικαιούνταν να καταλάβουν από 1 ως 3 έδρες, γ) επανήλθε ο σταυρός προτίμησης, δ) σε περιφέρειες μέχρι 10 Βουλευτών καθιερωνόταν η μονοσταυρία, ενώ για την Α' Θεσ/νίκης η δισταυρία και για Α' και Β' Αθηνών η τρισταυρία.
Α' Κατανομή: Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων διαιρούνταν με τον αριθμό των βουλευτικών εδρών της περιφέρειας προσαυξημένο κατά μία (η ρήτρα του +1).Το πηλίκο της διαιρέσεως, στο οποίο δε λαμβάνονταν υπόψη τα κλάσματα, αποτελούσε το εκλογικό μέτρο της περιφέρειας). Το άθροισμα των ψήφων κάθε συνδυασμού διαιρούνταν με το εκλογικό μέτρο και ο συνδυασμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές και το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Μεμονωμένη υποψηφιότητα θεωρούνταν επιτυχούσα, αν λάμβανε ψήφους ίσες ή ανώτερες από το εκλογικό μέτρο. Στις μονοεδρικές περιφέρειες η έδρα παραχωρούνταν στον υποψήφιο που ερχόταν πρώτος σε ψήφους από τον πρώτο συνδυασμό.
Έγκυρα ψηφοδέλτια / έδρες περιφέρειας +1 = εκλογικό μέτρο
Ψήφοι συνδυασμού / εκλογικό μέτρο = έδρες κόμματος
Β' Κατανομή: Η παραχώρηση των εδρών σε κάθε μείζονα περιφέρεια γινόταν με βάση τα υπόλοιπα όλων των εκλογικών σχηματισμών από την Α' Κατανομή. Οι αχρησιμοποίητες ψήφοι των μονοεδρικών περιφερειών δε λαμβάνονταν υπόψη. Ο υπολογισμός του εκλογικού μέτρου της Β' Κατανομής γινόταν χωρίς τη ρήτρα του +1 και οι έδρες που δεν προσκυρώνονταν με βάση αυτό το εκλογικό μέτρο παραχωρούνταν ανά μία κατά σειρά στους εκλογικούς σχηματισμούς που παρουσίαζαν τα μεγαλύτερα αντίστοιχα υπόλοιπα ψήφων. Με τον τρόπο αυτό η Β' Κατανομή ολοκληρωνόταν στο πλαίσιο κάθε μείζονος εκλογικής περιφέρειας και επομένως δεν συνέτρεχε λόγος για ύπαρξη Γ' Κατανομής, η οποία καταργείτο.
'Εγκυρα Ψηφοδέλτια κομμάτων και συνασπισμών περιφέρειας / αδιάθετες έδρες = εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / ψήφους συνδυασμών = έδρες (ανά μία κατά σειρά στους εκλογικούς σχηματισμούς που παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα αντίστοιχα υπόλοιπα ψήφων)
Έδρες Επικρατείας: Στην κατανομή των εδρών επικρατείας μετείχαν όλα τα κόμματα και οι συνασπισμοί. Τα έγκυρα ψηφοδέλτια που είχε λάβει κάθε κόμμα ή συνασπισμός σε όλη την επικράτεια αθροιζόταν και διαιρούνταν δια του 12 (αριθμός εδρών επικρατείας). Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο με το οποίο διαιρούνταν η εκλογική δύναμη σε όλη την επικράτεια κάθε κόμματος ή συνασπισμού. Κάθε κόμμα ή συνασπισμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Οι έδρες που τυχόν έμεναν αδιάθετες παραχωρούνταν στα κόμματα και τους συνασπισμούς που εμφάνιζαν τον μεγαλύτερο μέσο όρο εγκύρων ψηφοδελτίων σε ολόκληρη την επικράτεια ανά έδρα βουλευτή επικρατείας. Δηλαδή διαιρούνταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων κάθε κόμματος ή συνασπισμού με τον αριθμό εδρών επικρατείας που του είχαν παραχωρηθεί αυξημένο κατά μία μονάδα. Η πρώτη από τις αδιάθετες έδρες παραχωρούνταν στο κόμμα ή συνασπισμό που εμφάνιζε το μεγαλύτερο πηλίκο. Οι τυχόν υπόλοιπες παραχωρούνταν στα κόμματα ή τους συνασπισμούς κομμάτων ανά μία διαδοχικά, αφού επαναλαμβανόταν η ίδια διαδικασία.
Άθροισμα ψηφοδελτίων επικράτειας / 12 έδρες = Εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Συνολικοί ψήφοι κόμματος = Έδρες επικρατείας
ΕΚΛΟΓΕΣ 1989 Β - Ν. 1847/1989
Οι βουλευτικές εκλογές της 5 Νοεμβρίου 1989 διεξήχθησαν με το Νόμο 1847/1989 (παραλλαγή της απλής αναλογικής) όπως και του 1989 Α.
ΕΚΛΟΓΕΣ 1990 - Ν. 1847/1989
Οι βουλευτικές εκλογές της 8 Απρίλη 1990 διεξήχθησαν με το Νόμο 1847/1989 (παραλλαγή της απλής αναλογικής), όπως και του 1989 Α.
ΕΚΛΟΓΕΣ 1993 - Ν. 1907/1990
Οι εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993 προκλήθηκαν από την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη στις 9 Σεπτεμβρίου, λόγω απώλειας της δεδηλωμένης και διάλυση της Βουλής μετά τη δήλωση ανεξαρτητοποίησης του βουλευτή Κιλκίς της ΝΔ Γιώργου Συμπιλίδη. Οι εκλογές έγιναν με τον Εκλογικό Νόμο 1907/1990 που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, δηλαδή ενισχυμένη αναλογική με τις ρήτρες του +1 και του 3%. Τα κόμματα συμμετείχαν στην κατανομή των εδρών εφόσον είχαν συγκεντρώσει τουλάχιστον το 3% επί των εγκύρων στο σύνολο της επικράτειας.
Α' Κατανομή: Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων διαιρούνταν με τον αριθμό των βουλευτικών εδρών της περιφέρειας προσαυξημένο κατά μία (η ρήτρα του +1).Το πηλίκο της διαιρέσεως, στο οποίο δε λαμβάνονταν υπόψη τα κλάσματα, αποτελούσε το εκλογικό μέτρο της περιφέρειας. Το άθροισμα των ψήφων κάθε συνδυασμού διαιρούνταν με το εκλογικό μέτρο και ο συνδυασμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές και το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Μεμονωμένη υποψηφιότητα θεωρούνταν επιτυχούσα, αν λάμβανε ψήφους ίσες ή ανώτερες από το εκλογικό μέτρο. Στις μονοεδρικές περιφέρειες η έδρα παραχωρούνταν στον υποψήφιο που ερχόταν πρώτος σε ψήφους από τον πρώτο συνδυασμό.
Έγκυρα ψηφοδέλτια / έδρες περιφέρειας +1 = εκλογικό μέτρο
Ψήφοι συνδυασμού / εκλογικό μέτρο = έδρες κόμματος
Β' Κατανομή: Στη Β' Κατανομή συμμετείχαν όλα τα κόμματα. Σε κάθε μείζονα περιφέρεια αθροιζόταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν τα κόμματα και το άθροισμα αυτό διαιρούνταν δια του αριθμού των αδιάθετων εδρών της συγκεκριμένης μείζονος περιφέρειας. Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο της μείζονος περιφέρειας. Αυτό στη συνέχεια διαιρούνταν με τις ψήφους των συνδυασμών και οι έδρες παραχωρούνταν στους συνδυασμούς ανάλογα το πόσες φορές το εκλογικό μέτρο περιεχόταν στην εκλογική τους δύναμη.
Σύνολο έγκυρων ψηφοδελτίων κομμάτων και συνασπισμών περιφέρειας / αδιάθετες έδρες περιφέρειας = εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / ψήφους συνδυασμών = έδρες
Γ΄ Κατανομή: Διεξαγόταν πανελλαδικά σε δύο φάσεις:
α) Για να έπαιρνε ένα κόμμα έδρες έπρεπε να πληρούσε δύο προϋποθέσεις: ι) Να είναι πρώτο κόμμα πανελλαδικά ιι) Να είναι πρώτο κόμμα στη μείζονα περιφέρεια στην οποία έχουν μείνει αδιάθετες έδρες από τη Β' Κατανομή.
β) Οι έδρες που έμεναν αδιάθετες από την α΄ διαδικασία μοιράζονταν ως εξής: ι) Υπολογιζόταν ένα νέο εκλογικό μέτρο για το μοίρασμα των αδιάθετων εδρών. ιι) Διαιρούνταν το σύνολο των εγκύρων δια του αριθμού των αδιάθετων εδρών.
Εξομάλυνση: Επίσης ίσχυσε η εξομάλυνση, με την οποία κάθε κόμμα έπρεπε να πάρει το 70% των εδρών που θα του αναλογούσαν αν ίσχυε η απλή αναλογική. Αυτό σήμαινε ότι το μικρότερο κόμμα που θα έχει περάσει το όριο του 3% έπαιρνε τις έδρες του από την Α' Κατανομή. Κατόπιν αναζητούσε και έπαιρνε έδρες στις περιφέρειες όπου είχε περισσότερες ψήφους. Αφού συγκεντρωνόταν ο απαραίτητος αριθμός εδρών για το μικρότερο κόμμα, άρχιζε η διανομή για το αμέσως μεγαλύτερο. Αυτό έπαιρνε τις έδρες που κερδίζει από την Α' Κατανομή. Μετά όμως αναζητούσε έδρες σε περιφέρειες όπου έχει περισσότερες ψήφους, αλλά δεν έχει πάρει έδρα το μικρότερο κόμμα.
Έδρες Επικρατείας: Στην κατανομή των εδρών επικρατείας μετείχαν όλα τα κόμματα και οι συνασπισμοί, εφόσον είχαν συγκεντρώσει τουλάχιστον το 3% επί των εγκύρων στο σύνολο της επικράτειας. Τα έγκυρα ψηφοδέλτια που είχε λάβει κάθε κόμμα ή συνασπισμός σε όλη την επικράτεια αθροίζονταν και διαιρούνταν δια του 12 (αριθμός εδρών επικρατείας). Το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαιρέσεως αποτελούσε το εκλογικό μέτρο με το οποίο διαιρούνταν η εκλογική δύναμη σε όλη την επικράτεια κάθε κόμματος ή συνασπισμού. Κάθε κόμμα ή συνασπισμός λάμβανε τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχονταν στην εκλογική του δύναμη. Οι έδρες που τυχόν έμεναν αδιάθετες παραχωρούνταν στα κόμματα και τους συνασπισμούς που εμφάνιζαν τον μεγαλύτερο μέσο όρο εγκύρων ψηφοδελτίων σε ολόκληρη την επικράτεια ανά έδρα βουλευτή επικρατείας. Δηλαδή διαιρούνταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων κάθε κόμματος ή συνασπισμού με τον αριθμό εδρών επικρατείας που του είχαν παραχωρηθεί αυξημένο κατά μία μονάδα. Η πρώτη από τις αδιάθετες έδρες παραχωρούνταν στο κόμμα ή συνασπισμό που εμφάνιζε το μεγαλύτερο πηλίκο. Οι τυχόν υπόλοιπες παραχωρούνταν στα κόμματα ή τους συνασπισμούς κομμάτων ανά μία διαδοχικά, αφού επαναλαμβανόταν η ίδια διαδικασία.
Άθροισμα ψηφοδελτίων επικράτειας / 12 έδρες = Εκλογικό μέτρο
Εκλογικό μέτρο / Συνολικοί ψήφοι κόμματος = Έδρες επικρατείας
ΕΚΛΟΓΕΣ 1996 – N. 1907/1990
Οι Βουλευτικές εκλογές του 1996 διεξήχθησαν στις 22 Σεπτεμβρίου με τον Εκλογικό Νόμο 1907/1990 - όπως και οι εκλογές του 1993.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2000 – N. 1907/1990
Οι Βουλευτικές εκλογές του 2000 έγιναν στις 9 Απριλίου με τον Εκλογικό Νόμο 1907/1990 - όπως και οι εκλογές του 1993 και 1996.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2004 – N. 1907/1990
Οι βουλευτικές εκλογές του 2004 στην Ελλάδα ήταν πρόωρες εκλογές που διεξήχθησαν στις 7 Μαρτίου. Η κατανομή των εδρών έγινε με το Εκλογικό Νόμο 1907/1990 - όπως και οι εκλογές του 1993, 1996 και 2000. Επίσης στις 11 Φεβρουαρίου του 2004 είχε ψηφιστεί ο νόμος 3231, ο οποίος όμως δεν ίσχυσε στις εκλογές του Μαρτίου. Αυτό οφείλεται στην πρόβλεψη του άρθρου 54 §1 του Συντάγματος μετά την αναθεώρησή του το 2001: οι εκλογικοί νόμοι ισχύουν από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός εάν ψηφισθούν από τα 2/3 των βουλευτών, οπότε ισχύουν από τις επόμενες. Ο συγκεκριμένος νόμος δε συγκέντρωσε τέτοια πλειοψηφία.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2007– N. 3231/2004
Οι βουλευτικές εκλογές του 2007 διεξήχθησαν στις 16 Σεπτεμβρίου. Η κατανομή των εδρών έγινε με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Νόμου 3231/2004. Βάσει αυτού η χώρα χωρίστηκε σε 57 εκλογικές περιφέρειες, με κάθε νομό να αποτελεί μια εκλογική περιφέρεια, με εξαίρεση την Αττική με 5 και την Θεσσαλονίκη με 2 περιφέρειες. Είσοδος στη Βουλή απαιτούσε το 3% των εγκύρων ψήφων πανελλαδικά.
Έδρες Επικρατείας
1. Για την κατανομή των 12 εδρών επικρατείας, ως εκλογικό μέτρο λαμβανόταν το ακέραιο μέρος του πηλίκου που προέκυπτε από τη διαίρεση του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στην επικράτεια όλοι οι εκλογικοί σχηματισμοί, δια του αριθμού των βουλευτών επικρατείας.
2. Ο αριθμός των βουλευτών επικρατείας προέκυπτε από το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στην επικράτεια τα κόμματα, δια του εκλογικού μέτρου.
3. Αδιάθετες έδρες επικρατείας κατανέμονταν ανά μία σε όσους είχαν το μεγαλύτερο αχρησιμοποίητο υπόλοιπο, αρχίζοντας από το συνδυασμό με το μεγαλύτερο υπόλοιπο.
Καθορισμός εδρών στην επικράτεια
1. Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούνταν κάθε εκλογικός σχηματισμός, το σύνολο των ψήφων που συγκέντρωνε στην επικράτεια πολλαπλασιαζόταν με τον αριθμό 260 και το γινόμενο τους διαιρούνταν με το άθροισμα των εγκύρων ψηφοδελτίων. Οι έδρες που δικαιούνταν κάθε σχηματισμός στην επικράτεια ήταν το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης.
2. Στον εκλογικό σχηματισμό που συγκέντρωνε το μεγαλύτερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων στο σύνολο της επικράτειας παραχωρούνταν, σαράντα (40) ακόμη έδρες, οι οποίες προέρχονταν από εκλογικές περιφέρειες στις οποίες είχαν παραμείνει αδιάθετες έδρες.
Κατανομή των 248 εδρών στις εκλογικές περιφέρειες
Στην κατανομή των εδρών στις περιφέρειες συμμετείχαν οι υποψήφιοι, τα κόμματα και οι συνδυασμοί κομμάτων και υποψηφίων, που συγκέντρωναν στην επικράτεια ποσοστό εγκύρων ψηφοδελτίων τουλάχιστον ίσο με το τρία τοις εκατό (3%) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων.
1. Για την κατανομή των εδρών σε κάθε εκλογική περιφέρεια, ως εκλογικό μέτρο λαμβανόταν το ακέραιο μέρος του πηλίκου που προέκυπτε από τη διαίρεση του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων δια του αριθμού των εδρών της. Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούνταν κάθε εκλογικός σχηματισμός διαιρούνταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων δια του εκλογικού μέτρου. Οι έδρες του στην εκλογική περιφέρεια προέκυπταν ως το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης. Εκλογικός σχηματισμός που στους συνδυασμούς του είχε λιγότερους υποψηφίους από τις έδρες που δικαιούνταν, καταλάμβανε τόσες έδρες όσοι και οι υποψήφιοι του. Η έδρα των μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών καταλαμβανόταν από τον εκλογικό σχηματισμό που ήταν πρώτος στα ψηφοδέλτια.
Αδιάθετες έδρες
Αδιάθετες έδρες λόγω των στρογγυλοποιήσεων, παραχωρούνταν στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα από την παραπάνω διαίρεση. Οι υπόλοιπες 40 έδρες παραχωρούνταν στον πρώτο συνδυασμό, Με βάση αυτή τη διάταξη, αρκούσε το πρώτο κόμμα να λάμβανε γύρω στο 42% για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση σε κάθε περίπτωση.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2009 – Ν. 3231/2004
Οι ελληνικές βουλευτικές εκλογές του 2009 διεξήχθηκαν πρόωρα στις 4 Οκτωβρίου, έπειτα από την αιφνίδια διάλυση της Βουλής. Οι εκλογές διεξήχθησαν σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο 3231/2004 - όπως και αυτές του 2007.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2012Α – Ν. 3636/2008
Οι πρώτες βουλευτικές εκλογές του 2012 διεξήχθησαν στις 6 Μαΐου από την Κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου. Η κατανομή των εδρών έγινε με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν.3636/2008.
Καθορισμός εδρών
Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούταν κάθε εκλογικός σχηματισμός, το σύνολο των ψήφων που συγκέντρωνε στην Επικράτεια πολλαπλασιαζόταν με τον αριθμό 250. Το γινόμενο τους διαιρούνταν με το άθροισμα των έγκυρων ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν στην Επικράτεια όσοι σχηματισμοί συμμετείχαν στην κατανομή των εδρών. Οι έδρες που δικαιούνταν κάθε σχηματισμός στην Επικράτεια ήταν το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης. Αν το άθροισμα των ως άνω ακέραιων μερών των πηλίκων υπολειπόταν του αριθμού 250, τότε παραχωρούνταν, κατά σειρά, ανά μία έδρα και ως τη συμπλήρωση αυτού του αριθμού στους σχηματισμούς, των οποίων τα πηλίκα εμφάνιζαν τα μεγαλύτερα δεκαδικά υπόλοιπα.
(Σύνολο ψήφων κόμματος x 250) / Σύνολο έγκυρων ψηφοδελτίων = Έδρες
Μπόνους 50 εδρών
Στο αυτοτελές Κόμμα, που συγκέντρωνε το μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων στο σύνολο της Επικράτειας, παραχωρούνταν, επιπλέον των εδρών που λάμβανε, πενήντα (50) ακόμη έδρες, οι οποίες προέρχονταν από εκλογικές περιφέρειες στις οποίες είχαν παραμείνει αδιάθετες έδρες. Η παραχώρηση πενήντα (50) εδρών γινόταν, επίσης, σε συνασπισμό συνεργαζόμενων Κομμάτων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των Κομμάτων που τον απάρτιζαν, ήταν μεγαλύτερος από τη δύναμη του αυτοτελούς Κόμματος που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων..
Κατανομή των 238 εδρών στις εκλογικές περιφέρειες
Στην κατανομή των εδρών στις περιφέρειες συμμετείχαν οι υποψήφιοι, τα κόμματα και οι συνδυασμοί κομμάτων και υποψηφίων, που συγκέντρωναν στην επικράτεια ποσοστό εγκύρων ψηφοδελτίων τουλάχιστον ίσο με το τρία τοις εκατό (3%) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων. Για την κατανομή των εδρών σε κάθε εκλογική περιφέρεια, ως εκλογικό μέτρο λαμβανόταν το ακέραιο μέρος του πηλίκου που προέκυπτε από τη διαίρεση του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων δια του αριθμού των εδρών της. Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούνταν κάθε εκλογικός σχηματισμός διαιρούνταν το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων δια του εκλογικού μέτρου. Οι έδρες του στην εκλογική περιφέρεια προέκυπταν ως το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης. Εκλογικός σχηματισμός που στους συνδυασμούς του είχε λιγότερους υποψηφίους από τις έδρες που δικαιούνταν, καταλάμβανε τόσες έδρες όσοι και οι υποψήφιοι του. Η έδρα των μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών καταλαμβανόταν από τον εκλογικό σχηματισμό που ήταν πρώτος στα ψηφοδέλτια.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2012Β – Ν. 3636/2008
Οι δεύτερες εκλογές του 2012 έγιναν διεξήχθησαν στις 17 Ιουνίου. Διενεργήθηκαν από την υπηρεσιακή κυβέρνηση Παναγιώτη Πικραμμένου, επειδή στις προηγούμενες εκλογές του Μαΐου 2012, δεν έγινε δυνατός ο σχηματισμός κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Η κατανομή των εδρών έγινε με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν.3636/2008, όπως και του Μαΐου 2012. Μετά το αποτέλεσμα των εκλογών σχηματίστηκε η Κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2015 – Ν. 3636/2008
Οι ελληνικές βουλευτικές εκλογές του 2015 διεξήχθησαν στις 25 Ιανουαρίου. Ήταν πρόωρες εκλογές που διενήργησε η Κυβέρνηση Σαμαρά και προκλήθηκαν από την αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη Βουλή των Ελλήνων. Η κατανομή των εδρών έγινε με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν. 3636/2008 - όπως και αυτές του 2012.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019 - Ν. 3636/2008
Οι ελληνικές βουλευτικές εκλογές του 2019 διεξήχθησαν στις 7 Ιουλίου. Ήταν πρόωρες εκλογές, οι οποίες προκηρύχθηκαν από την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, μετά την ήττα του κυβερνώντος κόμματος στις ευρωεκλογές και στις αυτοδιοικητικές εκλογές του ίδιου έτους. Η κατανομή των εδρών έγινε με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν. 3636/2008 - όπως και αυτές του 2012 και 2015.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2023Α - Ν. 4406/2016
Οι πρώτες ελληνικές βουλευτικές εκλογές του 2023 πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 21 Μαΐου, λίγες εβδομάδες πριν τη λήξη της θητείας της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Διεξήχθησαν με τον νόμο 4406/2016, ο οποίος ψηφίστηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Με αυτόν τον νόμο έγινε κατάργηση της πρόβλεψης των 40 εδρών του Ν. 3231/2004 ( παρ. 1 του άρθρου 6), και την αύξηση του στις 50 έδρες με τον Ν. 3636/2008 (Άρθρο. 1), προβλέποντας ότι: «για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούται κάθε εκλογικός σχηματισμός, το σύνολο των ψήφων που συγκέντρωσε στην Επικράτεια πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό 300. Αν το άθροισμα των ως άνω ακέραιων μερών των πηλίκων υπολείπεται του αριθμού 300, τότε παραχωρείται, κατά σειρά, ανά μία έδρα και ως τη συμπλήρωση αυτού του αριθμού στους σχηματισμούς, των οποίων τα πηλίκα εμφανίζουν τα μεγαλύτερα δεκαδικά υπόλοιπα». Επίσης σχετικά με τις αδιάθετες έδρες καθορίστηκε ότι «Τυχόν αδιάθετες έδρες διεδρικών και τριεδρικών εκλογικών περιφερειών διατίθενται, κατά σειρά και ανά μία, στον εκλογικό σχηματισμό που εμφανίζει σε καθεμία από αυτές τα μεγαλύτερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων».
ΕΚΛΟΓΕΣ 2023Β - Ν. 4654-2020
Οι δεύτερες βουλευτικές εκλογές του 2023 διεξήχθησαν στις 25 Ιουνίου, καθώς οι εκλογές της 21ης Μαΐου δεν είχαν καταλήξει στον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης ή κυβέρνησης συνεργασίας. Στις εκλογές αυτές ίσχυσε το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με τον νόμο Ν. 4654-2020.
Με αυτόν, το πρώτο σε ψήφους κόμμα λάμβανε μπόνους 20 εδρών εφόσον είχε συγκεντρώσει ποσοστό τουλάχιστον 25% του συνόλου των ψήφων, και επιπλέον μπόνους μία (1) βουλευτική έδρα για κάθε 0,5% από το 25% μέχρι το 40%, όπου ελάμβανε ολόκληρο το ανώτατο προβλεπόμενο μπόνους των 50 εδρών. Επομένως, αναλόγως του ποσοστού του πρώτου κόμματος καθοριζόταν ο αριθμός των βουλευτικών εδρών που θα κατανέμονταν στα κόμματα που συγκέντρωσαν ποσοστά άνω του 3%, με αυτό τον αριθμό να κυμαίνεται από 250 έως και 300 έδρες. Ενδεικτικά, με ποσοστό πρώτου κόμματος μικρότερο του 25% κατανέμονταν και οι 300 έδρες αναλογικά, με 30% κατανέμονταν 270 έδρες αναλογικά, ενώ με ποσοστό μεγαλύτερο του 40% θα κατανέμονταν οι 250 έδρες με απλή αναλογική και οι υπόλοιπες 50 πήγαιναν όλες στο πρώτο κόμμα.
Επίσης με νόμο του 2019 χορηγήθηκε διευκόλυνση στην άσκηση του ήδη υφιστάμενου δικαιώματος ψήφου σε Έλληνες του εξωτερικού που ήταν ήδη εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, εφόσον είχαν διαμείνει στην Ελλάδα για 2 χρόνια τα προηγούμενα 35 χρόνια και είχαν υποβάλει φορολογική δήλωση κατά το έτος των εκλογών ή το προηγούμενο έτος. Οι ψηφοφόροι από το εξωτερικό επέλεγαν το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματός που επιθυμούσαν χωρίς να επιλέξουν υποψηφίους.
